2 Şubat 2014 Pazar

Cumhuriyet Meydanı Neydi Ne Oldu

Daha önce de bahsettiğim gibi Eylül 1922'de büyük yangın ile İzmir'in büyük bir kısmı (yaklaşık 300 hektarlık bir alan) yok olmuştu. Bu olayın üzerinden çok geçmeden, daha 1923’ün başlarında merkezi Paris’te bulunan bir şirket kurulmuştu: ‘Societe de Reconstruction de Smyrne’. Bu şirket İzmir’in yeniden imar ve inşaasıyla ilgili çalışmalar yapacaktı. Kurucu hissedarları arasında Türkler ve Fransızlar bulunuyordu. Bu şirket bugün de üzerinde hala tartışılan  “Danger ve Prost” planını hazırlayarak yangın alanlarında bugün de düzenli bir kent görüntüsü veren ilk planı hazırlamıştı.

Bu planlara göre İzmir'in merkezi Cumhuriyet Meydanı (o zaman ki adıyla Gazi Meydanı) olacak şekilde bir tasarım yapılmıştı. Bu planlara göre meydan ve Atatürk heykeli tasarımı yapılmış, ancak yurdun genelindeki ekonomik sıkıntılar ve 1929 yılında tüm dünyada buhran yaşanması nedeniyle anca 1932 yılında tamamlanabilmiştir.

Cumhuriyet Meydanı o zamandan beri önemini yitirmeden günümüze dek evrimini sürdürerek gelmiştir. Pasaport ile Kordon arasında konumlanmıştır. Resmi bayramlar ya da diğer özel günlerde İzmirlinin toplanma yeridir.


O yıllara ait bir fotoğraf görmektesiniz. Heykel zaten aynı yerde duruyor. Sağ taraftaki büyük taş binanın olduğu yerde şimdi Mövenpick Otel var. Soldaki beyaz kule ve bayrak direklerinin olduğu alanda ise şimdi Swiss Otel Büyük Efes bulunmakta.


Atlı tramvayın arkasında görünen 3 katlı binanın olduğu yerde şimdi Türk Telekom binası bulunmakta. Eskiden oraya Büyük Postane derdik.


1970'lerde çekilmiş bu fotoğrafta arada tek tük kalmış eski han binaları görülmekte. Sağdaki çok katlı bina sonradan Mövenpick Otel olmuş.


İnternetten bulduğum bu resimde Mövenpick ve Telekom binaları görülmekte.


Şimdi de diğer cepheden bakalım. Solda arkada görülen kubbeli bina İtalyan Kız Lisesi. Yangında hiç zarar görmemesine ve tamamen sağlam durumda olmasına rağmen her ne hikmetse bu güzelim binayı yıkmışlar. Neymiş efendim yol genişletmesiymiş. Kardeşim her yer bomboş yahu. Bu binanın olduğu yerde şimdi 9 Eylül Üniversitesi Rektörlük binası bütün çirkinliğiyle yer almakta.


Cumhuriyet Meydanı böyle bir garip görünüyor değil mi?


Burada da betonlaşmanın popüler hale gelip rant uğruna şehrin katledilmeye başlandığı günleri görüyoruz.


Öyle veya böyle Cumhuriyet Meydanı son halini almış. Kentler yaşayan bir organizma olduğu için daha sonraları nasıl görünecek bilemeyiz ama özellikle geceleri meydan bir başka güzel doğrusu.


8 yorum:

A Cat From London dedi ki...

İyi ki açtın bu blogu Depresif Ayucuğum. Eski fotoğraflar çok güzel...

Depresif Ayu dedi ki...

Teşekkür ederim kuzum. Eski fotoğraflara bakmayı o kadar seviyorum ki, sizlerle de paylaşayım dedim...

Heyyfi dedi ki...

Canım, İzmir ile ilgili bu bilgiler beni çok mutlu ediyor. Sıkıcı da değil. Gayet akıcı anlatımı var bloğun. Sanırım daha çok İzmir'liye ulaşmak gerek. Eminim böyle bir blog olduğunu bilseler çok ilgileneceklerdir.
İzmir'li olmasam da, İzmir'de yaşamasam da, ben çok seviyorum bu bloğu. Sakın bırakayım deme :)

Depresif Ayu dedi ki...

Teşekkür ederim Heyyfim ama ne bileyim, bazen kendi kendime anlattığımı düşünüyorum ama yine de bırakmayacağım çünkü çok severek hazırlıyorum bu bloğu :)

Dostbahcesindenlezzetler dedi ki...

Eski foto lar ne kadar guzel..en son 23 sene once gitmistim izmire, ozamandan bu zaman bile cok degismistir..paylasimlar icin tesekkurler..

Depresif Ayu dedi ki...

Emelcim ben teşekkür ederim arkadaşım. Sırf eski fotoları paylaşmak için bile bu bloğu yaparım sanırım :)

Ayrıca 23 yıl çok uzun bir süre. Vakti gelmiş artık bence ;)

Başak dedi ki...

Atlı tramvayı hiç duymamışım çok ilginç geldi.. Zaten yoldu, parktı derken bazı güzel değerlerimiz maalesef yok ediyorlar. Emeğine sağlık arkadaşım :)

Depresif Ayu dedi ki...

Başakçım çok teşekkür ederim arkadaşım... Atlı tramvay çok hoş dimi gerçekten. Keşke an azından bir caddede nostaljik tramvay yapsalar, ne güzel olur :)